Ongediertepreventie is een belangrijk aspect van voedselveiligheid. De aanwezigheid van plaagdieren, zoals muizen, ratten of insecten brengt gezondheidsrisico’s met zich mee. Deze ongenode gasten zijn vaak drager van parasieten, bacteriën of virussen die gemakkelijk overdraagbaar zijn op voedingsmiddelen. Daarnaast kan ongedierte producten of verpakkingen bevuilen met uitwerpselen of andere sporen achterlaten. Ook het knaaggedrag van ratten en muizen kan schade toebrengen aan productieprocessen schade Bijvoorbeeld aan kabels en dat kan bovendien leiden tot brandgevaar. Daarom wordt bij een audit of inspectie streng gecontroleerd op de aanwezigheid van ongedierte. Wanneer een ongedierteplaag wordt ontdekt, kan dit grote gevolgen hebben. Een productielocatie kan zelfs stil worden gelegd.
Ongediertepreventie als onderdeel van het kwaliteitssysteem
Beheersing van plaagdieren vormt dus een belangrijk onderdeel van het kwaliteitssysteem. Ongediertepreventie begint bij een goede bedrijfshygiëne want plaagdieren kunnen niet zonder voedsel, water en een schuilplaats. Verwijder daarom mogelijke voedselbronnen of maak deze onbereikbaar voor ongedierte. Bijvoorbeeld door afval direct opruimen in afgesloten afvalcontainers. Ook is het essentieel om rioleringen goed te onderhouden en ongebruikte leidingen af te dichten. Ook waterplassen kunnen voor overlast zorgen. Op het buitenterrein vormen afgevallen blad en onkruid perfecte schuilplaatsen. Zorg daarom bijvoorbeeld voor een grindstrook tussen het bedrijf en eventuele groenstroken. Voorkom dat plaagdieren binnenkomen door deuren goed te laten sluiten, kieren en gaten te dichten en horren te plaatsen.
Naast preventiemaatregelen moeten bedrijven regelmatig inspecteren of er ongedierte aanwezig is en beschikken over een ongediertebeheersplan. Bij aanwezigheid van ongedierte moet het bedrijf onmiddellijk, volgens plan, maatregelen nemen.
Milieuvriendelijker beheer van plaagdieren
Voor de ongediertebestrijding gelden wettelijke eisen. Al een flink aantal jaren is er een wetgeving die het gebruik van rodenticiden buiten gebouwen beperkt. Hierdoor wordt het milieuvriendelijker beheer van knaagdieren gestimuleerd. In de nieuwe wetgeving is nu ook het gebruik van rodenticiden binnen gebouwen beperkt.
De veranderende regelgeving is het gevolg van Europees toelatingsbeleid voor biociden. Het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) heeft dit voor Nederland geregeld in het wettelijk gebruiksvoorschrift (WG). Deze extra regels zijn nodig omdat de middelen zeer giftig zijn, ook voor andere dieren, en lang in het milieu aanwezig blijven.
Voor (ongediertebestrijdings)bedrijven die middelen op basis van anticoagulantia en rodenticiden op basis van cholecalciferol binnen willen gebruiken, is het per 1 januari 2023 verplicht om zich te certificeren en personeel aanvullend te scholen volgens IPM-knaagdierbeheersing (IPM=Integrated Pest Management). Wanneer u of uw dienstverlener deze licentie niet heeft, moet u de bestrijding overlaten aan een IPM-gecertificeerd bedrijf.