Door: Brenda Ambagtsheer ‑ den Boogert
Helaas zien we als KTBA met onze jarenlange ervaring in de food industrie dat ondanks dat de (getoetste) RI&E en Plan van aanpak verplicht zijn, in de praktijk Veiligheid & Gezondheid niet hoog op de agenda staat van bedrijven. De extrinsieke motivatie om iets met de arbeidsomstandigheden te doen is laag door de onzichtbaarheid van handhaving en ontbreken van klanteneisen. Met de komst van Social Responsibility, wat indirect Veiligheid & Gezondheid met zich meebrengt is dit wel aan het veranderen, maar de gemaakte stappen zijn beperkt.
Het gevolg is dat er nog te vaak sprake is van reactieve compliance. Wanneer er een incident of ongeval plaatsvindt wordt er actie ondernomen. Wanneer er wel een RI&E en Plan van aanpak zijn, is deze vaak niet getoetst door een externe deskundige, aanvullende verdiepende onderzoeken worden niet allemaal uitgevoerd en het Plan van Aanpak ligt nog onaangeroerd onderin een kast. Veiligheid & Gezondheid is een “loshangend” onderdeel zonder duidelijke eigenaar.
Over eigenaarschap hebben we als KTBA duidelijke ideeën. Want hoewel we heel veel QA-managers hebben, is de combinatie van QA met Arbo (met daarbij de RI&E als basis) en vaak ook Milieu en Social Responsibility de toekomst. Moet de QA-manager dan echt alles kunnen? Naast voedselveiligheidsspecialist óók nog Arbo / Veiligheid & Gezondheid, Milieu en Social Responsibility? specialist zijn?
Nee, dat hoeft helemaal niet, maar wat een QA-manager wel heel goed kan is systeemdenken. Geïntegreerde managementsystemen bouwen zodat de onderwerpen Veiligheid & Gezondheid, Kwaliteit, Voedselveiligheid en wellicht Milieu en Social Responsibility meedraaien binnen één managementsysteem en zo bedrijfsbreed in het vizier blijven. En dat is helemaal niet zo ingewikkeld als het lijkt en past bij de ontwikkeling van de High Level Structure, waarbij de verschillende ISO-normen dezelfde structuur hebben en dus gelijkvormig kunnen worden ingericht. De compliance verschuift van reactief naar vooruitstrevend.
De ingrediënten van eerder genoemde managementsystemen zijn vrijwel hetzelfde. Een QESHSR-systeem zoals wij het zien is onder te verdelen in een algemeen deel die voor alle managementsystemen hetzelfde zijn. Denk aan management review, doelstellingen, interne audits, cultuur, trainingen, overlegstructuren en vervolgens een uitbreiding afhankelijk van over welk aspect het gaat. Zie het voor je als verschillende mappen. Een Algemene map met de managementsysteem overkoepelende documenten en vervolgens een map per “specialisatie” zijnde bijvoorbeeld Kwaliteit/Voedselveiligheid (Q), Milieu (E), Veiligheid & Gezondheid (SH) en Social Responsibility (SR). En zo is de QA-manager een QESHSR-manager geworden, blijven bij voldoende integratie alle systemen up to date en geverifieerd en blijft de verbetercirkel op alle gebieden draaiende waarbij ook de belasting voor de organisatie beperkt blijft.
Mooi verhaal denkt u, maar wat schiet ik hiermee op? Een geïntegreerd Veiligheids- en Gezondheid en SR-systeem helpt u te voldoen aan het voorkomen van boetes en als bonus ondersteunt het u bij het verlagen van het verzuim.
