De nieuwe versie van het Riskplaza-audit+ certificatieschema is gelanceerd en werd gepubliceerd op 31 maart jl. Om het Riskplaza-audit+ certificaat aantrekkelijker te maken én de spelregels duidelijker, werden inhoudelijke en protocollaire wijzigingen doorgevoerd. Daarnaast is in de afgelopen jaren de stap gemaakt van ‘ongeaccrediteerde goedkeuring’ naar ‘geaccrediteerde certificatie’. De opgedane ervaringen zijn verwerkt in een nieuw document.
Het voordeel van zakendoen met een Riskplaza-audit+ gecertificeerd bedrijf is groot. Simpelweg omdat de NVWA dit certificatieschema heeft geaccepteerd voor inkoopverificatie. Dit betekent dat je als je afnemer geen kosten meer hoeft te maken voor de wettelijke verificatie die garandeert dat de ingekochte producten veilig zijn. Ook een gecertificeerd bedrijf profiteert van het certificaat omdat het hierbij is verlost van alle afnemersvragen voor bewijs omtrent voedselveiligheidsmaatregelen. De registratie op de Riskplaza website is voldoende bewijs. Bovendien past de NVWA aangepast (verminderd) toezicht toe.
Daar staat wél tegenover dat het gecertificeerde bedrijf de veiligheid van haar ingekochte grondstoffen goed moet documenteren. Dat is een behoorlijke inspanning. Om bedrijven hierin tegemoet te komen zijn deze extra inspanningen voor het Riskplaza-audit+ certificaat beperkt tot dat deel van het assortiment waarvoor dat (specifiek) wordt gevraagd. In dit geval is er sprake van certificatie met een beperkte scope.
Een andere belangrijke wijziging is de verlaging van de minimale audittijd bij de controle-audits. Hierdoor worden de certificatiekosten lager. Dit kon worden gerealiseerd door de principes van systeemcertificatie efficiënter toe te passen. Het gevolg is dat de controlesteekproef bij de audit is verkleind. Riskplaza past nu het principe toe dat alle gevaren minimaal één keer gedurende de geldigheidstermijn van het certificaat moeten zijn gecontroleerd in plaats van bij elke audit. Een bijkomstig voordeel is dat deze verandering de audit extra leuk maakt!
Er is gekozen voor algehele herschrijving van het auditreglement. Hiermee is het document overzichtelijker en toegankelijker geworden. Daarnaast zijn de spelregels zoveel mogelijk gebundeld en is getracht om dubbele vermeldingen te vermijden. Riskplaza hoopt hiermee een goed leesbaar document te hebben opgesteld dat bedrijven snel de nodige inzichtelijkheid biedt. De criteria voor bedrijven spitsen zich toe op de identificatie, risicoanalyse en aantoonbare beheersing van voedselveiligheidsgevaren uit grondstoffen. Deze zijn stap-voor-stap helder uiteengezet in een flowschema. Een effectieve risicoanalyse dient uitgevoerd te worden zonder invloed van beheersmaatregelen. Dit wordt navenant voor alle duidelijkheid ook expliciet benoemd.
Bij de definitie van beheersmaatregelen dient goed te worden nagedacht over wie het gevaar beheerst. Is dit de leverancier, het bedrijf zelf of de directe afnemer? Alle beheersmaatregelen, zoals bijvoorbeeld de leveranciersmonitoring, moeten worden opgenomen in het onderliggende gecertificeerde kwaliteitssysteem. Voor beheersmaatregelen in het eigen proces kan worden verwezen naar het eigen HACCP systeem.
Veel voedselveiligheidsgevaren die met ingrediënten te maken hebben, moeten door de leverancier worden geborgd. De Riskplaza-criteria om de beheersmaatregelen van de leverancier te monitoren, zijn gebaseerd op infoblad 64 en 65 van de NVWA. Er bleek behoefte om meer maatwerk toe te passen. Daarom kan er nu rekening gehouden worden met de certificatie van de leverancier én kan de monitoring worden aangepast aan het door het bedrijf vastgestelde risicoprofiel.
Uit de audits kwam de afgelopen jaren naar voren dat sommige gevaren als niet-reëel werden beschouwd. Dat kwam door maatregelen die geen risicoanalyse in zich droegen. Dit is principieel onjuist omdat die maatregelen hierdoor buiten het beheersplan van het kwaliteitssysteem vallen. Bij de consultatie bleek duidelijk de behoefte om bij de risicoanalyse rekening te kunnen houden met de herkomst van de ingrediënten. Op deze manier kan de geografische scope van de inkoop worden gedefinieerd en de risicoanalyse hierop worden afgestemd. De praktische werkwijze bij de inkoop dient dan als basisvoorwaarde te worden beheerst.
In deze nieuwe versie is een apart hoofdstuk opgenomen met criteria voor het managementsysteem. Deze criteria staan nu overzichtelijk bij elkaar en zijn bedoeld om de Riskplaza beheersmaatregelen te integreren in de bestaande procedures van het onderliggende kwaliteitssysteem. Dit voorkomt dubbele procedures. Bij een audit kunnen deze procedures gecombineerd worden getoetst waardoor ook dubbele controles worden voorkomen.
Vanaf 1 januari 2021 start een overgangstermijn van 1 jaar en worden de audits alleen nog uitgevoerd tegen versie 5 van het certificatieschema. Er zal dan gedurende de overgangstermijn geen grote afwijking worden gegeven op de gewijzigde criteria zolang voedselveiligheidsgevaren onder controle zijn. Dit geeft bedrijven de tijd om alle wijzigingen door te voeren en ervaring op te doen. Vanaf 1 januari 2022 is versie 5 volledig van kracht.
