Door: Kenniscentrum KTBA
Want één van de belangrijkste stakeholders voor een levensmiddelenproductiebedrijf is tenslotte haar personeel. De vragen die daarbij naar boven komen zijn bijvoorbeeld: ‘wat vindt mijn personeel belangrijk, waarom werken ze hier, hoe kan ik mijn personeel motiveren en activeren?’ Hier zien we direct de link met voedselveiligheidscultuur. Heeft het personeel een veilige omgeving om fouten en afwijkingen te melden? Heerst er een open cultuur met een positief karakter of juist een afrekencultuur zodat ik mijn fouten maar beter niet kan melden? De kern van voedselveiligheidscultuur is gericht op een open communicatie waarin het veilig is om belangrijke informatie te melden en zo de kans op een voedselveiligheidsincident te verkleinen. Waar we bij de stakeholderanalyse vooral kijken naar hoofdstuk 4 van de ISO 22000 (Context van de organisatie), vergeten we een beetje dat Hoofdstuk 5 over leiderschap gaat en dat de verantwoordelijkheid van directie, senior management en de leidinggevenden binnen een productieorganisatie deze voedselveiligheidscultuur kunnen maken of breken.
De leidinggevende kan door zijn manier van (positief) leidinggeven zorgen voor een veilige omgeving voor het productiepersoneel. Dit schept een ruimte voor het ontwikkelen en verbeteren van de voedselveiligheidscultuur en dat is precies wat GSBRC Food Safety 8 eist van een gecertificeerde organisatie. (Deze eisen zijn bewust weergegeven in hoofdstuk 1 van deze standaard, want hoofdstuk 1 gaat immers over management commitment). Natuurlijk is de stijl van leidinggeven in de bovenste laag van de organisatie (directie / SR management) bepalend voor het gedrag binnen de gehele organisatie. Voorbeeldgedrag – of dit nu positief leidinggeven is of afrekengedrag- wordt niet zelden gekopieerd. We kennen allemaal de vraag die na een incident of afwijking kan worden gesteld: ‘wie heeft dat gedaan?’ ofwel ‘wie is hieraan schuldig?’ Draai het eens om en stel de vraag: ‘hoe kunnen we dit in de toekomst voorkomen?’ Dit is één van de kenmerken van positief leidinggeven: niet op zoek gaan naar de ‘dader’, maar nadenken over de bron van de oorzaak en op zoek gaan naar oplossingen.
Kortom, er valt nog veel winst te behalen bij het creëren van een open en positief ingestelde voedselveiligheidscultuur. Naast medewerkerstevredenheid en een fijne werkomgeving voor een ieder, worden de risico’s op een voedselveiligheidsincident bij een gezonde voedselveiligheidscultuur kleiner en is door een lagere foutkans zelfs efficiëntie te winnen!
