Door: Jacqueline Hageman
De snel veranderende markt stelt hoge eisen aan wetgever, controlerende instanties én webwinkels zelf. De veranderingen gaan vaak sneller dan deze spelers kunnen bijbenen. De online aanbieder in voedingsmiddelen is daardoor niet altijd bekend met de regelgeving of vindt het lastig om deze correct toe te passen. Maar deze regels zijn er uiteraard om de consument te beschermen tegen onveilig voedsel, onjuiste etikettering, ongeoorloofde gezondheidsclaims, niet toegestane producten en voedselfraude. Wachten op heldere wet- en regelgeving of strengere controles is niet verstandig. Eén schandaal kan de sector in diskrediet brengen en het imago van de online food sector beschadigen. Door de zaken aantoonbaar op orde te hebben, kunnen webshops zorgen voor een goede reputatie van zichzelf en van de gehele online sector.
In de ideale situatie zouden online aanbieders in food aan dezelfde controles moeten worden onderworpen als traditionele aanbieders. Het aantal webwinkels neemt echter zo snel toe dat handhaving van regelgeving lastig blijkt. Het online karakter van de webwinkel maakt het er voor de toezichthouder bovendien ook niet gemakkelijker op. Het is immers vrij eenvoudig om een webwinkel op te richten. Deze schieten dan ook als paddenstoelen uit de grond. Een tekort aan capaciteit bij controlerende instanties en achterblijvende ontwikkelingen op het gebied van ICT en informatie-uitwisseling, maken handhaving van wet- en regelgeving lastig. Ook hebben niet alle toezichthouders voldoende bevoegdheden om hun controletaken goed te kunnen uitvoeren. Maar daar komt vanaf 2020 verandering in. Twee Europese verordeningen treden namelijk in werking, die zorgen voor een versterking van de controle op online aangeboden voedingsmiddelen. Dit gebeurt door uitbreiding van capaciteiten van toezichthoudende autoriteiten, verbeterde administratie en onderlinge samenwerking tussen lidstaten. U kunt dan rekenen op meer en strengere controles van de toezichthouders. Ook zijn er initiatieven genomen door de EU, VS en China, ter bevordering van wereldwijde samenwerking op het gebied van controle van regelgeving op de online markt. De internationale handel zal worden onderworpen aan een sterk verbeterd wereldwijd toezicht. Het is verstandig om hierop te zijn voorbereid.
Bestaande wet- en regelgeving sluit niet altijd goed aan bij online verkoop van voedingsmiddelen. Regelgeving blijft zowel op Europees als op nationaal niveau achter bij de marktontwikkelingen. Zo blijft de wettelijke positie van online verkoopplatforms, zoals Amazon, Marktplaats, AliExpress en eBay, vaag. Producenten zonder eigen webwinkel maken vaak gebruik van deze online platforms. Maar omdat een online platform het product nooit in bezit of fysiek in handen heeft, wordt deze slechts gezien als dienstverlener. Verdeling van verantwoordelijkheden tussen dienstverlenende online platforms en hun afnemers is nog niet wettelijk vastgelegd. Een online platform heeft geen verantwoordelijkheden ten aanzien van productveiligheid en informatieverstrekking aan consumenten en bovendien geen toezichtverplichting. Van hen kan slechts worden verlangd dat zij de autoriteiten op de hoogte stellen van vermeende onwettige activiteiten of kunnen ze worden verplicht informatie te verstrekken over een afnemer. Deze platforms zouden echter juist een belangrijke rol kunnen spelen bij het waarborgen van de naleving van wetten en regels. Het is te verwachten dat regelgeving hierop wordt aangepast, zodat producenten, die op deze manier hun producten op de markt brengen, beter kunnen worden gecontroleerd.
Hoewel versterking van controle en beter aansluitende wet- en regelgeving slechts eerste stappen in de goede richting zijn, is het voor webwinkels niet verstandig te wachten op duidelijkere wetgeving en strengere controles. Een betrouwbare partij neemt zelf verantwoordelijkheid en voldoet aan de wet- en regelgeving. Ondanks dat er altijd malafide webwinkels zullen blijven bestaan die regels doelbewust niet naleven en daarmee de sector reputatieschade toebrengen, kunnen betrouwbare webwinkels door hun zaken aantoonbaar op orde te hebben, zorgen voor een goede reputatie van zichzelf en van de gehele online foodsector.
Bij het online aanbieden van voedingsmiddelenproducten dienen niet alleen de etiketten op uw producten te voldoen aan de vaak complexe wet- en regelgeving op het gebied van etikettering, maar ook de presentatie van uw producten in de webwinkel. Met een deskundig en professioneel advies van onze etiketteringsspecialisten ondersteunt KTBA u bij online labellings vraagstukken.